Από την Άιντα στον Χαβιέρ. Γράμματα σε έναν φυλακισμένο

Δεν είναι η αγάπη παιχνίδι του καιρού... 

Σε µια σκονισµένη, µισοερειπωµένη πόλη ζει η Άιντα. Ο αγαπηµένος της, ο Χαβιέρ, βρίσκεται στη φυλακή, ως επικίνδυνος τροµοκράτης. Αποφασισµένα, λάγνα και τρυφερά, τα γράµµατα της Άιντα προς τον άντρα που αγαπάει µιλούν για τα καθηµερινά γεγονότα στην πόλη και για το ετερόκλητο πλήθος των κατοίκων της, που οι ζωές τους κυλούν µέσα από τη δική της. Όµως ο τόπος βρίσκεται κάτω από διαρκή απειλή και, καθώς µια τυραννική εξουσία εισβάλλει αναπόδραστα από έξω, οι πιο ασήµαντες λεπτοµέρειες, οι πιο απλές δραστηριότητες των ανθρώπων –ένας τρυφερός χορός, ένα γεύµα για δύο– αποκτούν για την Άιντα τη σηµασία που επιβεβαιώνει και δίνει νόηµα στη ζωή, γίνονται πράξεις αντίστασης ενάντια στις δυνάµεις που διαφορετικά θα µπορούσαν να τους αφανίσουν.

Το Από την Άιντα στον Χαβιέρ είναι µια υπέροχη ιστορία αγάπης από έναν σπουδαίο συγγραφέα του καιρού µας και µια συγκλονιστική εξερεύνηση των δρόµων που ακολουθεί η ανθρωπότητα για να επικυρώσει την ύπαρξή της µέσα από τον αγώνα, µε οδηγό την άσβεστη ελπίδα.

«Ο Τζον Μπέργκερ µάς έκανε ένα υπέροχο δώρο. Το βιβλίο αυτό είναι µια σπουδή πάνω στην ελεγχόµενη οργή, σµιλεµένη µε τα εργαλεία της τρυφερότητας και µια κοφτερή πολιτική µατιά. Ό,τι γράφει είναι βαθύ, ακριβές και στοχευµένο: η ελευθερία και η στέρηση της ελευθερίας, η ελπίδα και η στέρηση της ελπίδας, η αγάπη κι ο αβάσταχτος καηµός που παίρνει τη θέση της όταν τα πρόσωπα που αγαπιούνται χωρίζονται βίαια».

Αρουντάτι Ρόι

Μετάφραση: Άννα Παπασταύρου

Εκδόσεις Πατάκη 

Κριτικές:

• «Για την πολιτική και τον έρωτα...Ένα µυθιστόρηµα σε γράµµατα, γράµµατα συγκλονιστικά, τρυφερά, αστεία, αισθησιακά, γράµµατα µιας ερωτευµένης γυναίκας προς τον άντρα που αγαπά». Le Monde

• «Ένα υπέροχο βιβλίο που µας θυµίζει πόσο πολύ χρειαζόµαστε ακόµη την τρυφερότητα κι αυτούς που γράφουν γι’ αυτήν». The Independent 

O Τζον Μπέργκερ γεννήθηκε στο Λονδίνο το 1926 και είναι από τους συγγραφείς με τη μεγαλύτερη επιρροή διεθνώς τα τελευταία πενήντα χρόνια. Παραμυθάς, δοκιμιογράφος, μυθιστοριογράφος, σεναριογράφος, δραματουργός, κριτικός και ζωγράφος. Στο πλούσιο έργο του ξεχωρίζουν τα μυθιστορήματα G. Το ταξίδι, (εκδ. Κανάκη 1992), που το 1972 τιμήθηκε με το βραβείο Booker, και To the Wedding (Προς το γάμο, εκδ. Καστανιώτη 1997), καθώς και οι σημαντικές μελέτες του Another Way of Telling για τη φωτογραφία, The Success and Failure of Picasso για τη ζωγραφική και το διεθνούς αναγνώρισης Ways of Seeing (Η εικόνα και το βλέμμα, εκδ. Οδυσσέας 1993) που εκτός από μια εξαιρετική τηλεοπτική σειρά είχε και μεγάλη εκδοτική επιτυχία, θεωρείται δε πλέον σημαντικό βοήθημα για τους σπουδαστές των εικαστικών τεχνών και της ιστορίας της τέχνης.

Με το Από την Άιντα στον Χαβιέρ (From A to X), ο Μπέργκερ ήταν και πάλι υποψήφιος για το Booker το 2008.

Τ.Σ. Έλιοτ, Τέσσερα Κουαρτέτα

Το μείζον ποιητικό επίτευγμα του Έλιοτ μετά την έκδοση των έργων του «The Waste Land» (1922) και «Ash-Wednesday» (1930) ήταν το «Burnt Norton», που δημοσιεύτηκε το 1935 και αρχικά θεωρήθηκε αυτόνομο έργο, αλλά στη διάρκεια του πολέμου αποτέλεσε το πρώτο μέρος της σύνθεσης που αργότερα έγινε γνωστή ως «Τέσσερα Κουαρτέτα». Αυτή η εκπληκτική αλληλουχία –«Burnt Norton» (1936), «East Coker» (1940), «The Dry Salvages» (1941) και «Little Gidding» (1942)– θεωρείται το αριστούργημά του, ο ίδιος μάλιστα αναγνώριζε στο «Little Gidding» το σημαντικότερο ποίημά του. Ενώ τα προηγούμενα ποιήματά του επικεντρώνονταν στο απομονωμένο άτομο, τα «Τέσσερα Κουαρτέτα» εστιάζουν στην απομονωμένη στιγμή, στο θραύσμα του χρόνου που παίρνει αλλά και προσδίδει το νόημά του σε ένα σχήμα – ένα σχήμα που βρίσκεται εντός χρόνου μεταβαλλόμενο αδιάκοπα, ώσπου η υπέρτατη στιγμή του θανάτου να το ολοκληρώσει, ταυτόχρονα όμως βρίσκεται εκτός χρόνου. 

Το άτομο, που βιώνει μονάχα αποσπασματικά τη ζωή, δεν μπορεί ποτέ να συλλάβει το σχήμα αυτό στο σύνολό του, όμως υπάρχουν στιγμές που το βιώνει ολόκληρο, έστω και σε μικρογραφία. Είναι οι άχρονες στιγμές εκείνες ακριβώς που παρέχουν στον Έλιοτ το μέσο για να κυριαρχήσει στον χρόνο – στιγμές αιφνίδιας έκλαμψης, εντός και εκτός χρόνου, τις οποίες ο Έλιοτ συνδέει με την ενσαρκωμένη Λέξη και με τη λέξη που μεταμορφώνεται σε τέχνη, την ποίηση.

Παιδί 44

Σοβιετική Ένωση, 1953. Υπεύθυνο για την επιβολή του νόμου είναι το Υπουργείο Κρατικής Ασφάλειας –η μυστική αστυνομία που η αγριότητά της δεν είναι καθόλου μυστική– επί της βασιλείας του οποίου ο λαός διατάσσεται να πιστεύει ότι το έγκλημα δεν υφίσταται.Όταν όμως ανακαλύπτεται το πτώμα ενός αγοριού πάνω στις σιδηροδρομικές γραμμές στη Μόσχα, ο αξιωματικός Λέο Ντεμίντοφ –ήρωας πολέμου, τυφλά αφοσιωμένος στο Υπουργείο– μαθαίνει προς μεγάλη του έκπληξη ότι η οικογένεια του παιδιού είναι πεπεισμένη πως πρόκειται για φόνο.  Οι προϊστάμενοι του Λέο τον διατάζουν να την αγνοήσει κι αυτός αναγκάζεται να υπακούσει. Κάτι μέσα του, όμως, του λέει ότι η υπόθεση κρύβει πολλά.
Το Υπουργείο, συναισθανόμενο τις αμφιβολίες του Λέο, δε διστάζει να τον απειλήσει, αναγκάζοντάς τον να γυρίσει την πλάτη του στο άλλοτε αγαπημένο του Κόμμα. Έχοντας περιπέσει σε δυσμένεια, εξόριστος μαζί με τη γυναίκα του, Ραΐσα, σε κάποια επαρχιακή πόλη στα βάθη των Ουραλίων, ο Λέο συνειδητοποιεί ότι το έγκλημα που βοήθησε να συγκαλύψουν στην πρωτεύουσα έχει συμβεί κι εδώ.

Η δολοφονία ενός ακόμη παιδιού.

Τα μπλουζ της Ευρώπης

Το τέταρτο βιβλίο της σειράς στην οποία πρωταγωνιστεί η Ομάδα Άλφα.

Ένας έλληνας γκάνγκστερ φτάνει στη Στοκχόλμη σε διατεταγμένη αποστολή από ένα μεγάλο συνδικάτο εγκλήματος. Μαστουρωμένος με κοκαΐνη, θα νιώσει ότι τον κυνηγούν παράξενα πλάσματα και θα καταφύγει στον ζωολογικό κήπο Skansen. Οι παραισθήσεις του που παίρνουν τη μορφή αρχαιοελληνικών μύθων θα τον οδηγήσουν σε επώδυνο θάνατο. Το επόμενο ανοιξιάτικο πρωινό οι ντετέκτιβ Πολ Γελμ και Χόρχε Τσάβες της ομάδας Α θα αντικρίσουν ένα πολύ παράξενο θέαμα: από τον φράχτη των αδηφάγων (είδος αρκούδων) κρέμεται ένα σκοινί και από το σκοινί κρέμονται τα υπολείμματα ενός ποδιού. Το υπόλοιπο σώμα μοιάζει να έχει καταναλωθεί από τις καλοκάγαθες αρκούδες. Ποιος είναι το θύμα; Και πώς κατέληξε εκεί;

Την ίδια στιγμή οι ντετέκτιβ Κέρστιν Χολμ και η Σάρα Σβενχάγκεν καλούνται να αντιμετωπίσουν την εξαφάνιση οχτώ γυναικών από την Ανατολική Ευρώπη σε ένα κέντρο μεταναστών έξω από την πόλη. Γιατί εξαφανίστηκαν; Ποιες ήταν; Υπάρχουν ενδείξεις ότι εκδίδονταν.

Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο άνθρωπος δίχως πρόσωπο

Ο "Άνθρωπος δίχως πρόσωπο" είναι η ανατριχιαστική εξιστόρηση της διαδικασίας μέσα από την οποία ένας χαμηλόβαθμος πράκτορας της KGB αναρριχήθηκε στην προεδρία της Ρωσίας. 

Το 1999, η "οικογένεια" που περιέβαλλε τον Μπορίς Γέλτσιν άρχισε να ψάχνει διάδοχο για τον ασθενούντα πρόεδρο, η δημοτικότητα του οποίου συνεχώς έφθινε. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν, με ελάχιστη κυβερνητική εμπειρία, πέρα από τη θητεία του ως αντιδημάρχου της Αγίας Πετρούπολης και ένα σύντομο διάστημα στη θέση του διευθυντή της μυστικής αστυνομίας, έμοιαζε ωστόσο η τέλεια λύση: ένα "απρόσωπο" πλάσμα που ο Γέλτσιν και οι στενοί του φίλοι πίστευαν πως μπορούσαν να διαμορφώσουν κατ΄εικόνα τους. Ξαφνικά το αγόρι που έχει μεγαλώσει στις σχολικές αυλές του μεταπολεμικού Λένινγκραντ παίζοντας ξύλο και κάνοντας όνειρα να κυβερνήσει τον κόσμο έγινε δημόσιο πρόσωπο και η δημοτικότητά του εκτοξεύτηκε στα ύψη.

Σκοτεινές επιγραφές

Μια μυστήρια επιγραφή στο κέντρο της πόλης, βαμμένη άτσαλα πάνω σε έναν τοίχο, τόσο ψηλά που για να γραφτεί χρειάστηκε σκάλα. Άρα μια επιγραφή που σίγουρα κάτι θέλει να μας πει. Να μαρτυρά κάτι για την πόλη ή για τον τόπο ή, τέλος, για τον ήρωα του βιβλίου που έτυχε να την προσέξει και κρέμασε σ’ αυτήν την ελπίδα του να φωτίσει τα σκοτεινά μυστήρια της ζωής του; Ένας κόσμος και μια κοινωνία σε παράκρουση, μια νεολαία οπλισμένη με σπρέι, μια άλλη οπλισμένη με ρόπαλα, ένας Αγιορείτης και ένας Ανθυπασπιστής, ένας ταξιδιωτικός πράκτορας, μια νοσοκόμα και ένα μοντέλο, δυο παλιοί φίλοι που μισιούνται, μια απρόθυμη χήρα και ένας οδηγός ασθενοφόρου, συμπλέκονται και σέρνουν τον χορό γύρω από τους εφιάλτες ενός ερασιτέχνη ζωγράφου που ψάχνει μέσα από το νόημα της επιγραφής να ανακτήσει τη χαμένη του αγάπη. 

Το πράσινο ακρογιάλι της πατρίδας

Στο δεξιοτεχνικό πρώτο µυθιστόρηµά της που διαδραµατίζεται στην Αθήνα και το Παρίσι, η Νάταλι Μπακόπουλος µας γνωρίζει δύο αδελφές, την εικοσάχρονη Σοφία και τη δεκαεξάχρονη Άννα, και µας διη-γείται τις σπαρακτικές ιστορίες αγάπης και αντίστασης στις οποίες πρωταγωνιστούν, µε φόντο µια τραγική στιγµή της ελληνικής ιστορίας: τη δικτατορία του 1967. 

«Η Νάταλι Μπακόπουλος διαθέτει ένα σπάνιο ταλέντο, την ικανότητα να ανακαλεί µια δραµατική περίοδο της ιστορίας χρησιµοποιώντας τις ζωές των απλών ανθρώπων και τις λεπτοµέρειες της καθηµερινότητας. Το Πράσινο ακρογιάλι της πατρίδας είναι ένα συναρπαστικό βιβλίο, γεµάτο προσωπικές και αληθινές στιγµές». 

Ελίζαµπεθ Κόστοβα, συγγραφέας του The Historian 

Jack London: Τι σημαίνει για μένα η ζωή - Πώς έγινα σοσιαλιστής

Το έργο του Jack London, έργο βαθύτατου ανθρωπισμού και ενεργού στοχασμού δεν πάλιωσε μέσα στον χρόνο. Τον διαβάζουμε ακόμα, με τη συγκίνηση που γεννάει η απερίφραστη ειλικρίνεια και η γνησιότητά του. «Αν συνθλίψεις την αλήθεια, αν την κρύψεις, αν δεν την υψώσεις σαν έμβλημα, τότε είσαι καταδικασμένος στην ευτέλεια», είχε γράψει το 1914, δίνοντας το μέτρο της ευθύνης και του πνευματικού θάρρους – ένα αίτημα πιο επίκαιρο παρά ποτέ.

Το γαμώτο ενός παναθηναϊκού

Είμαι ένας παναθηναϊκός που δεν του φτάνει να είναι παναθηναϊκός – θέλει να είναι με πολιτικά ορθό τρόπο. Είμαι ένας βάζελος που δεν του φτάνει να μισεί τον Ολυμπιακό – απαιτεί από τον εαυτό του να τον μισεί για τους σωστούς ιδεολογικά λόγους. Είμαι ένας τρελαμένος οπαδός που ελπίζει στη νίκη μέχρι να ακουστεί το σφύριγμα της λήξης ή να ηχήσει η σειρήνα της γραμματείας. Είμαι ένας παναθηναϊκός που δεν τον πειράζει η ομάδα να χάνει πού και πού, αρκεί να παίζει ωραία μπάλα μέσα στο γήπεδο· που δεν τον νοιάζει να φάει και δύο και τρία γκολάκια, αρκεί να βάλει και μερικά – κι αν αυτά που βάζει είναι κατά κανόνα περισσότερα απ’ όσα δέχεται, ακόμα καλύτερα. Εντάξει, έχω ψηλώσει καμιά δεκαριά πόντους επειδή πήραμε –έπειτα από τόσα χρόνια– το Πρωτάθλημα, αλλά κατά βάθος δεν ψήνομαι από κάτι τέτοια. Όχι, όσο η αιώνια αντίφαση ανάμεσα στον λαϊκό χαρακτήρα της ομάδας και στην ολιγαρχική ιδιοκτησία της από εκπροσώπους του μεγάλου κεφαλαίου εξακολουθεί να υφίσταται. Είμαι ένας βάζελος που δεν τον πολυνοιάζει επειδή η ομάδα έκανε τόσα χρόνια να το σηκώσει, αρκεί που είναι πράσινη, που πάει καλά στην Ευρώπη (ε, που έχει και το μπάσκετ για να ρεφάρει). Αν είχε και μια διοίκηση της προκοπής, αν η ενδεκάδα ξεκίναγε πάντα από τον Σωτήρη Νίνη, αν η Ακαδημία Ποδοσφαίρου ξανάρχιζε να βγάζει ταλέντα όπως παλιά, τότε η ζωή θα έτεινε προς την τελειότητα.

Κι εγώ που είμαι σ΄αυτή την ιστορία

Σ’ ένα βιβλίο που διαβάζεται σαν το µυθιστόρηµα των Βαλκανίων του εικοστού πρώτου αιώνα, ο µεγάλος Σέρβος κινηµατογραφιστής αφηγείται, για πρώτη και µοναδική ίσως φορά, τη ζωή του, και στήνει ολοζώντανο µπροστά στα µάτια µας, µε µια δύναµη που απηχεί και συναγωνίζεται τη δύναµη της κινηµατογραφικής του µατιάς, έναν ολόκληρο κόσµο, σηµαδεµένο από τον πόλεµο και την ιστορία.

«Στις απότοµες πλαγιές της Γκόριτσα, όπου έµεναν οι παιδικοί µου φίλοι, τα δραµατικά γεγονότα διαδέχονταν το ένα το άλλο. Άρχισε ένας πόλεµος νέου τύπου. Στο Σαράγεβό µου, στην Γκόριτσά µου που ήξερα πέτρα προς πέτρα. Στην κορυφή του λόφου οι αναστεναγµοί µου φτερουγίζουν σαν πεταλούδες της νύχτας, ενώ στα απότοµα σκαλιά, όπου έκανα εξάσκηση στην ταχύτητα του κοσµοναύτη και στη βραδύτητα του ερωτευµένου, κυλούν αδιάκοπα µπάλες. Κι εγώ δεν έπαψα ποτέ να τρέχω πίσω τους...»

Το σπίτι του τέμενους

Εδώ και οχτακόσια χρόνια, από γενεά σε γενεά, η οικογένεια του Αγά Τζαν κατέχει κεντρική θέση στην πόλη Σενετζάν. Αυτή διορίζει όλα τα χρόνια τον ιμάμη του τεμένους, ο οποίος αποτελεί σημαντική προσωπικότητα για την πόλη. Εξίσου σημαντική θέση κατέχει και ο Αγάς Τζαν, ο μεγαλέμπορος χαλιών, που είναι επικεφαλής του παζαριού και του σπιτιού του τεμένους. Ο ακριβοδίκαιος έμπορος ζει σύμφωνα με τους κανόνες του Κορανίου και χρησιμοποιεί τη δύναμή του για την ευημερία των ανθρώπων γύρω του. Από τη στιγμή όμως που οι αγιατολάδες δημιουργούν ένα ριζοσπαστικό κίνημα και ο Χομεϊνί προετοιμάζει την επανάστασή του στο Παρίσι, η ιρανική κοινωνία αρχίζει να ζει κάτω από μια αφόρητη πίεση. Φίλοι γίνονται εχθροί. Η αγάπη μίσος. Ακόμα και ο Αγάς Τζαν δεν μπορεί να αντιστρέψει το γενικό ρεύμα.

Ζοή με όμικρον

"Όλες πατρίδες μας είναι. Κάθε γωνιά της γης έτσι τη βλέπω. Τυχαία βρέθηκα εγώ εδώ, εσύ εκεί, ο άλλος στην άλλη άκρη. Όλοι άνθρωποι είμαστε. Οι λεπτομέρειες αλλάζουν. Η γλώσσα, το χρώμα, καμιά φορά το μπόι, και η ληξιαρχική πράξη γέννησης."
"Εμένα αυτές οι λεπτομέρειες με ορίζουν. Η ληξιαρχική πράξη γέννησης, που λες, είναι η μοίρα μου."
Ο νεαρός Γιούρι είναι ένας από τους χιλιάδες Έλληνες που μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης εγκατέλειψαν την ανεξάρτητη πια Γεωργία για να επαναπατριστούν στην Ελλάδα, στην πατρίδα της ψυχής τους. Όμως όταν θα φτάσει στην ιδανική αυτή πατρίδα, θα βιώσει, όπως και πολλοί άλλοι που έκαναν το ίδιο ταξίδι της επιστροφής, το οδυνηρό αίσθημα του να σε αντιμετωπίζουν σαν ξένο, μια εν δυνάμει απειλητική παρουσία. Φορτωμένος με τις μνήμες της γενέθλιας γης του, ο Γιούρι προσπαθεί να βρει το δρόμο του και να κατακτήσει τα όνειρά του στα δυτικά προάστια της Αθήνας, αντιμέτωπος με μια πραγματικότητα αμείλικτη, που τον διαψεύδει καθημερινά. Έρμαιο των γεγονότων που νιώθει να τον ξεπερνούν, οδηγείται στην «άλλη όχθη», γίνεται κι αυτός ένα γρανάζι του υποκόσμου που εκμεταλλεύεται γυναίκες από το πρώην ανατολικό μπλοκ, με τις οποίες μπορεί να μιλήσει την ίδια γλώσσα... Μία από τις γυναίκες αυτές είναι και η Ιρίνα, που θα του δώσει το έναυσμα για να διορθώσει εντέλει την ανορθόγραφη ζοή του...

Προσωπολατρίες

Πρόκειται για μια συλλογή κείμενων τα οποία μαρτυρούν τις προσωπικές προτιμήσεις του συγγραφέα από τον ευρύτερο χώρο της τέχνης – κυρίως της ποίησης και της μουσικής. Από ό,τι μας γίνεται γνωστό από το βιογραφικό του συγγραφέα, αυτό δεν αποτελεί έκπληξη, μια και ο ίδιος γράφει και εκδίδει ποίηση και είναι μουσικός παραγωγός του ενδόξου Τρίτου προγράμματος. Έτσι, μοιραία η μουσική σε συνδυασμό με την ποίηση συνθέτουν τον χαρακτήρα αυτών των προσωπολατριών. 

Μια σειρά από ποιητικές φωνές, μείζονες και ελάσσονες, παρελθούσες αλλά και παρούσες, έρχονται στο προσκήνιο μέσα από τις προσλαμβάνουσες του συγγραφέα. Εδώ καλό είναι να σημειώσουμε ότι δεν πρόκειται για μια σειρά κειμένων με δοκιμιακό χαρακτήρα, πράγμα που μας το προλαβαίνει ο συγγραφέας χαρακτηρίζοντας τα κείμενα αυτά ως σπουδές.

Νορβηγικό δάσος

I once had a girl, or should I say, she once had me... She showed me her room, isn't it good, Norwegian wood?

Ο Τόρου Βατανάμπε δε χρειάζεται τη μυρωδιά καμιάς μαντλέν, αρκούν οι στίχοι και η μουσική των Μπιτλς για να ελευθερωθεί η μνήμη, ανεξέλεγκτη, και να ανασύρει κομμάτια του εαυτού της από το μακρινό παρελθόν. Οδηγημένος από τη μελωδία, ο Τόρου θυμάται τη Ναόκο, την πρώτη μεγάλη του αγάπη – και κορίτσι του καλύτερου φίλου του. Η Ναόκο αγαπούσε αυτό το τραγούδι και ποιος μπορεί να πει αν είναι η γυναίκα ή η μουσική –ή και οι δύο– που γεννούν στον Τόρου τις εικόνες της φοιτητικής του ζωής, είκοσι χρόνια πριν, στο Τόκιο, την έντονη εποχή των παθών, του ερωτισμού και του σεξ, αλλά και την εποχή της ματαίωσης, των άτυχων επιθυμιών, της απώλειας.

Ο κίτρινος στρατιώτης

Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος. Ένας νέος άντρας εγκαταλείπει τον τόπο του για να υπηρετήσει στο στρατό. Είναι όμορφος και αφελής. Βιώνει την πραγματικότητα με τρόπο ποιητικό. Θα βρεθεί στην Τουρκία, στη Μέση Ανατολή και στην Ιταλία. Στις ξένες χώρες γνωρίζει τη φρίκη του πολέμου αλλά και τον παράφορο έρωτα, την άλλη ζωή. Όμως αυτός δεν μένει εκεί. Θέλει να γυρίσει πίσω, στην πατρίδα. Όταν μετά από χρόνια επιστρέφει στην Ελλάδα, οι άνθρωποι έχουν αλλάξει και ο παλιός κόσμος του έχει χαθεί. Δεν τον αναγνωρίζουν όπως τον ήξεραν. Δεν του επιτρέπουν να ζει με τον δικό του τρόπο. Είναι πλέον ένας ξένος. Υποχρεωμένος να ενταχθεί ή να εξοντωθεί. Για να μη χάσει τον εαυτό του, αποφασίζει να εκδικηθεί. Και μεταμορφώνεται στον «κίτρινο στρατιώτη». Σε έναν άγριο και αλλόκοτο τιμωρό.

Για το λαθρεμπόριο γυναικών - Η τραγωδία της γυναικείας χειραφέτησης

Ίσως δεν υπάρχει άλλη γυναίκα που να αφοσιώθηκε με τόση θέρμη στην υπόθεση της επανάστασης και της κοινωνικής δικαιοσύνης όσο η Έμμα Γκόλντμαν. Η φωνή της έρχεται από μακριά, πολύ μακριά – απ’ όταν οι άνθρωποι είχαν ακόμη όραμα και ελπίδες, έβλεπαν όλον τον κόσμο σαν λίκνο της αλλαγής και ονειρεύονταν την οικουμενική αδελφοσύνη.   

Υπερασπίστηκε τους φτωχούς εργάτες, τις απροστάτευτες πόρνες, τους ομοφυλόφιλους (η πρώτη γυναίκα που τόλμησε ανοιχτά να διατρανώσει το δικαίωμά τους να ορίζουν το σώμα τους), τους φυλακισμένους, τα παιδιά. 

Συνέδεσε το γυναικείο ζήτημα με την πολιτική και αγωνίστηκε υπέρ της αντισύλληψης και επισήμανε από πολύ νωρίς τις παγίδες μιας χειραφέτησης που αγνοεί τη γυναικεία φύση και την εκστατική χαρά του έρωτα και της μητρότητας.

"Είναι χαρακτηριστικό πως όποτε η κοινή γνώμη πρέπει να περισπαστεί από ενά μεγάλο κοινωνικό κακό, εγκαινιάζεται μια σταυροφορία εναντίον της αναξιοπρέπειας, των τυχερών παιχνιδιών, των σαλούν κ.λπ. Και ποιο είναι το αποτέλεσμα τέτοιων σταυροφοριών; Ο τζόγος αυξάνεται, τα σαλούν κάνουν χρυσές δουλειές από την πίσω πόρτα, η πορνεία διογκώνεται και το κύκλωμα μαστροπείας ανθεί, και μάλιστα υπό αστυνομική κάλυψη". Emma Goldman (1869-1940)

Μετάφραση/Πρόλογος: Κατερίνα Σχινά

Εκδόσεις Ποταμός

Μπαουντολίνο - Ουμπέρτο Έκο

Ο Έκο είναι σαφής: Δεν υπάρχουν ιστορίες χωρίς νόημα. Επειδή, βέβαια, δεν υπάρχουν ζωές χωρίς νόημα. Στο τέταρτο μυθιστόρημά του, ο φιλοπαίγμων Ιταλός σημειολόγος γιορτάζει τη ζωή έτσι όπως όντως είναι, πλήρης νοήματος, συντονισμένη με τον μυστικό ρυθμό μιας αδιάλειπτης διήγησης.Το αφηγηματικό πανηγύρι θεμελιώνεται σε μια γλωσσολαλία που τη σαρκώνει ο εύθυμος παραμυθάς Μπαουντολίνο, κλέφτης περγαμηνών, χαρισματικός ψεύτης, ιδανικός πίκαρος, δυνητικό προσωπείο κάθε μυθιστοριογράφου και, τελικά, αρχέτυπο του ανθρώπου που αναζητά στη ροή του λόγου την πιο προσωπική του ιστορία.

Η μυθιστορική περιπέτεια, η μεσαιωνική φαντασμαγορία, η λαϊκότροπη μέθεξη ενός ευάλωτου γλεντιού, η ανεξάντλητη μοτιβική παρουσία του δισκοπότηρου - η σκανταλιάρα ευγλωττία του Έκο διαπρέπει ξανά στο μυθιστόρημα που ονειρεύεται τη βίβλο των ζωντανών.

Φανταστείτε το μέλλον σας σε μια πόλη που αλλάζει

Το British Council και οι εκδόσεις IANOS παρουσιάζουν το βιβλίο «Φανταστείτε το μέλλον σας σε μια πόλη που αλλάζει». Πρόκειται για μια ξεχωριστή δίγλωσση έκδοση (ελληνικά και αγγλικά), η οποία περιλαμβάνει τα δέκα διηγήματα που διακρίθηκαν στον ομώνυμο διαγωνισμό που διοργάνωσε το British Council στην Ελλάδα το Νοέμβριο του 2008, με θέμα το δια-πολιτισμικό διάλογο. Ο διαγωνισμός καλούσε νέους συγγραφείς να καταθέσουν τη δική τους ιστορία για την πόλη που μοιράζονται με ανθρώπους από διαφορετικές χώρες, πολιτισμικές ή θρησκευτικές κοινότητες, για τη ζωή και το κοινό τους μέλλον σ’ αυτήν. Είχε σημαντική ανταπόκριση και συμμετοχή, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι η δια-πολιτισμική συνύπαρξη και τα ζητήματα που απορρέουν από αυτήν, απασχολούν ολοένα και περισσότερο την ελληνική κοινωνία.

Η ελληνοτουρκική ανταλλαγή πληθυσμών - Πτυχές μιας εθνικής σύγκρουσης

Το βιβλίο συζητά την σχέση της εθνοθρησκευτικής ετερότητας και του εθνικισμού, της διαδικασίας κοινωνικής ενσωμάτωσης και διαχείρισης της μνήμης, της χρήσης του δικαίου ως μέσου άσκησης βίας αλλά και δημιουργίας ταυτοτήτων, σχετικά με την ελληνοτουρκική ανταλλαγή πληθυσμών του 1923.

Οι συγγραφείς των επί μέρους συμβολών του τόμου φωτίζουν πτυχές της ανταλλαγής, που αφορούν τα κράτη, το δίκαιο και την πολιτική, αλλά πάνω από όλα τους ανθρώπους που βρέθηκαν έρμαιο της πολιτικής και στρατιωτικής συγκυρίας στην κρισιμότερη φάση του ξεκαθαρίσματος των ελληνοτουρκικών λογαριασμών. 

Σενάριο γάμου

Μια νεαρή γυναίκα και δύο άντρες στο τέλος των σπουδών τους. Η Μάντλιν αγαπά τον Λέναρντ. Ο Λέναρντ και ο Μίτσελ αγαπούν τη Μάντλιν. Κανείς από τους τρεις δεν ξέρει το δρόμο για την ευτυχία...

Αρχές της δεκαετίας του ’80. Oι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται σε βαθιά ύφεση και η ζωή μετά το κολέγιο είναι πιο σκληρή από ποτέ για τους νέους. Στα καφέ του Κόλετζ Χιλ, τα υποψιασμένα παιδιά ρουφούν Ντεριντά και ακούνε Τalking Heads. Όμως η Μάντλιν Χάνα, η ευσυνείδητη φοιτήτρια αγγλικής λογοτεχνίας, γράφει την πτυχιακή της με θέμα την Τζέιν Όστεν και την Τζορτζ Έλιοτ, οι οποίες ανέδειξαν το γάμο (τα παντρολογήματα γενικότερα) σε κορυφαίο ζήτημα, τοποθετώντας τον στον πυρήνα των σημαντικότερων αγγλικών μυθιστορημάτων.

Ενώ η Μάντλιν προσπαθεί να καταλάβει γιατί «έγινε καταγέλαστο το να διαβάζει κανείς συγγραφείς σαν τον Τσίβερ ή τον Απντάικ, που έγραφαν για τα προάστια στα οποία εκείνη και οι περισσότεροι φίλοι της είχαν μεγαλώσει, προς όφελος της ανάγνωσης του Μαρκήσιου ντε Σαντ, ο οποίος έγραφε περί της πρωκτικής διακόρευσης παρθένων στη Γαλλία του δέκατου όγδοου αιώνα», μπαίνει στη μέση η αληθινή ζωή, με τη μορφή δύο εντελώς διαφορετικών μεταξύ τους νεαρών.

H τέταρτη ρομφαία - Σαντιάγο Ρονκαλιόλο

Σχεδόν 70.000 ήταν οι νεκροί του πολέμου ανάμεσα στο τρομοκρατικό κίνημα «Φωτεινό Μονοπάτι» και στο κράτος του Περού τις δεκαετίες του ’80 και του ’90. Υπεύθυνο για περισσότερα από τα μισά θύματα που μετρήθηκαν εκείνη την εποχή, το «Μονοπάτι» υπήρξε η πιο θανατηφόρα αντάρτικη οργάνωση στην ιστορία της αμερικανικής ηπείρου. Ο Αμπιμαέλ Γκουσμάν, ο άνθρωπος που καθοδήγησε όλη αυτή τη βία και ο οποίος θεωρούσε τον εαυτό του ως την «τέταρτη ρομφαία» του διεθνούς κομμουνισμού μετά τον Λένιν, τον Στάλιν και τον Μάο, δεν έφερε όπλα. Δεν είχε καμία υποστήριξη από ξένες κυβερνήσεις. Δεν πήγαινε καν στο πεδίο της μάχης. Για δώδεκα όμως ολόκληρα χρόνια, πίσω από ένα γραφείο, οπλισμένος με μια άκαμπτη ιδεολογία, προσπαθούσε να ελέγξει μια ολόκληρη χώρα. Η ιστορία του αποτελεί ένα ανατριχιαστικό παράδειγμα της καταστροφικής δύναμης των ιδεών. 

Κατοχή - Αντίσταση - Εμφύλιος | Η Αιτωλοακαρνανία στη δεκαετία 1940-1950

Η μελέτη του τοπικού στις επιστήμες της Λαογραφίας, της Ανθρωπολογίας και της Ιστορίας έχει αποδώσει πολύπλευρη και συνολική γνώση για την κοινωνία και τον πολιτισμό της μικρής κλίμακας, με την προϋπόθεση ότι οι προσεγγίσεις δεν αντιμετωπίζουν τις κοινωνίες αυτές ως κλειστά και αυτόνομα συστήματα, αλλά ως επί μέρους σύνολα, τα οποία διαμορφώνονται στη βάση των ενδογενών οικονομικών, κοινωνικών παραγόντων και δυναμικών τους, καθώς και των αντίστοιχων εξωγενών παραγόντων που λειτουργούν σε εθνικό - κεντρικό επίπεδο. 

Ιερουσαλήμ

Η Μύλια δηλώνει σχιζοφρενής και ζητά από τον Τέοντορ, πολλά υποσχόμενο ψυχίατρο, να την κουράρει. Ο Τέοντορ περιμένει να πεθάνουν οι γονείς του για να αφοσιωθεί στη μελέτη της Ιστορίας της Φρίκης του κόσμου. Ο Ερνστ είναι ο ερωτικός αντίζηλός του, τρόφιμος Ασύλου. Ο Χίνερκ, πρώην πολεμιστής, κυκλοφορεί πάντα με ένα πιστόλι και μαύρους κύκλους κάτω από τα μάτια, που τον κάνουν να μοιάζει με δολοφόνο. Η Χάνα είναι πόρνη και προστάτιδα του Χίνερκ. Οι ζωές των πέντε αυτών προσώπων διασταυρώνονται βιαίως. Και βιαίως θα έρθουν αντιμέτωποι με τη σκληρότητα των ανθρώπινων σχέσεων, της Ιστορίας και της Ιατρικής.

Ο Γκονσάλο Μ. Ταβάρες ανήκει στη νέα γενιά των Πορτογάλων συγγραφέων και έχει βραβευτεί με όλα σχεδόν τα λογοτεχνικά βραβεία της Πορτογαλίας και της Βραζιλίας. Ο Ζοζέ Σαραμάγκου, παραδίδοντας το ομώνυμο βραβείο στον Ταβάρες, είπε γι’ αυτόν: 

«Η Ιερουσαλήμ είναι ένα μεγάλο βιβλίο, που ανήκει στη μεγάλη δυτική λογοτεχνία.

Η Παγκοσμιοποίηση του Ρατσισμού

Ο ρατσισμός ως παγκοσμιοποιημένο φαινόμενο και οι «τοπικές» εκφράσεις του είναι το αντικείμενο αυτού του βιβλίου.

Μέσα από τις σελίδες του αποκαλύπτονται οι ιδεολογικές μεθοδεύσεις που ενυπάρχουν στη θέση, η οποία έντεχνα και με περισσή ένταση προωθείται τα τελευταία χρόνια, ότι έχει έρθει το «τέλος του ρατσισμού». Αναδεικνύονται οι νέες μορφές ρατσισμού, ο οποίες εμφανίζονται διεθνώς και επιδεινώνονται από το φιλελεύθερο λόγο και τη θεολογικού τύπου υιοθέτηση της λογικής της αγοράς ως πανάκειας για όλα τα προβλήματα.

Οι συγγραφείς των κειμένων - κορυφαίοι στο είδος τους επιστήμονες από πολλές χώρες - εντρυφούν, μακριά από μονοδιάστατες ερμηνείες, στα κοινωνικά φαινόμενα και στις διαδικασίες που γεννούν το ρατσισμό, φωτίζοντας ιδιαίτερα τις σημαντικές για το θέμα κρυφές πλευρές των επίσημων πολιτικών πρακτικών που συμβάλλουν στην εξάπλωση του. Ως κοινό εγχείρημα ανθρώπων από τόσες χώρες το βιβλίο, αναδεικνύει το γεγονός, ότι ο ρατσισμός σήμερα υπάρχει πράγματι σχεδόν σε ολόκληρο τον κόσμο.

Ανώνυμοι Χρεοκοπημένοι

Συνέντευξη του Χριστόφορου Κάσδαγλη, στην  Κρυσταλία Πατούλη, για το  tvxs.gr.

"Ανώνυμοι Χρεοκοπημένοι" λέγεται το νέο βιβλίο σου που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη. Η λέξη "χρεοκοπημένοι", μπορεί να θυμίσει στον αναγνώστη όλη την Ελλάδα... Η λέξη "ανώνυμοι" όμως; 

"Ανώνυμοι χρεοκοπημένοι". Όπως λέμε "Ανώνυμοι αλκοολικοί" ή "Ανώνυμοι ναρκομανείς". Θύματα μιας πολύ κακής αρρώστιας, ψυχοσωματικής, μιας συμφοράς, ενός εθισμού από τον οποίο μοιάζει ότι δεν πρόκειται να απαλλαγείς ποτέ! Είναι ένα χρονικό της κρίσης γραμμένο αλλιώς, με χιούμορ (ναι υπάρχει ένας οριακός τρόπος να κάνεις χιούμορ με όλη αυτή την καταστροφή - σε προλαβαίνω), με έντονη κριτική διάθεση, με θυμό, με έντονα βιωματικά και αυτοβιογραφικά στοιχεία και με τα εργαλεία της λογοτεχνικής γραφής.

Το εκκρεμές του Φουκώ

Έτσι έγινε και είδα το Εκκρεμές. […]

Το Εκκρεμές μού έλεγε ότι μολονότι όλα κινούνταν, η υδρόγειος σφαίρα, το ηλιακό σύστημα, τα νεφελώματα, οι μαύρες τρύπες και όλα τα τέκνα της κοσμικής εκπόρευσης, από τα πρώτα θεία όντα έως την πιο ιξώδη ύλη, ένα μοναδικό σημείο παρέμενε ιδεατός πίρος, σφήνα, γάντζος, και άφηνε το σύμπαν να κινείται γύρω του. Και τώρα εγώ συμμετείχα σ’ αυτή την υπέρτατη εμπειρία, εγώ που επίσης κινιόμουν μέσα στα πάντα μαζί τους, μπορούσα να δω Εκείνο, το Ακίνητο, το Φρούριο, την Εγγύηση, την ολόφωτη αχλή που δεν είναι σώμα, δεν έχει σχήμα, μορφή, βάρος, ποσότητα ή ποιότητα, και δεν βλέπει, δεν νιώθει, δεν υποκύπτει στο συναίσθημα, δεν βρίσκεται σ’ έναν τόπο, ή σε χώρο και χρόνο, δεν είναι ψυχή, διάνοια, φαντασία, γνώση, αριθμός, τάξη, μέτρο, ουσία, αιωνιότητα, δεν είναι σκότος ούτε φως, δεν είναι λάθος και δεν είναι αλήθεια.

Ο αναγνώστης του σαββατοκύριακου

Τον Σεπτέμβρη του 2004 η τριαντάρα Βάλια Σουρμελή, σκληρά εργαζόμενη και χαμηλά αμειβόμενη ιδιωτική υπάλληλος, προσλαμβάνεται ως αναγνώστρια λογοτεχνίας από τη Λόρα Μπραΐμη, μια καλλιεργημένη μεσήλικη αστή που ζει σε βίλα της Πολιτείας κι έχει χάσει τα μάτια της λίγον καιρό πριν, σε κάποιο μεγάλο δυστύχημα στο μετρό του Λονδίνου. 

Η Βάλια αρχίζει να διαβάζει μεγαλόφωνα στην εργοδότρια – ακροάτριά της, στην αρχή μόνο τ’ απογεύματα κι αργότερα όλη μέρα, πέντε μέρες τη βδομάδα, πλην Σαββατοκύριακου: κάθε Δευτέρα πρωί αρχίζει από εκεί που είχε σταματήσει Παρασκευή βράδυ. 

Μαζί με τη Λόρα, «ακούμε» κι εμείς αποσπάσματα από δέκα συγγραφείς: Βαλτινός, Καβάφης, Καμί, Καρυωτάκης, ντε Μοπασάν, Ροΐδης, Σάμπατο, Σπίνραντ, Τσάντλερ, Χατζής. Στο τραπέζι του φαγητού, μετά τις αναγνώσεις, συζητιούνται τόσο τα υπό ανάγνωση βιβλία, όσο και διάφορα ζητήματα που άπτονται της λογοτεχνίας, ενώ γίνεται αναφορά και σε πολλούς άλλους συγγραφείς.

Ανώνυμοι Χρεοκοπημένοι

Όλοι μας έχουμε κάποτε σκεφτεί τι θα επιλέγαμε να κάνουμε αν μας ειδοποιούσαν ότι απομένουν σαράντα οκτώ ώρες μέχρι να καταστραφεί ο πλανήτης. Το μενού συνήθως περιλαμβάνει σεξ, μεγάλες σπατάλες και ασω­τίες, αγαπημένες μουσικές και γεύσεις, ποικίλες ακραίες πράξεις, αποχαιρετισμό αγαπημένων προσώπων, σεξ και πάλι σεξ. Σίγουρα το μενού δεν περιλαμβάνει αυτό το συνεχές μίρι μίρι, την κλάψα και τη μιζέρια, τις ενοχές και την ενοχοποίηση των πάντων, την εθιστική παρακολούθηση καταστροφολογικών δελτίων ειδήσεων και την επιβλαβή ανάγνωση απαισιόδοξων και μοιρολατρικών δημοσιευμάτων. Επομένως, σίγουρα δεν έχει έρθει το τέλος του κόσμου...

Ένα βιβλίο που ανατρέπει τα κλισέ των ξένων για τους Έλληνες, αλλά και των Ελλήνων για τον ίδιο τους τον εαυτό, αναζητώντας στηρίγματα και απαντήσεις σ’ έναν πλανήτη που καταρρέει.

Επανάσταση χωρίς ηγέτες

• Η σύγχρονη πολιτική είναι για τα σκουπίδια. 
• Η νέα τάξη πραγμάτων απαιτεί νέα πολιτική. 
• Η επανάσταση είναι βαθιά και απλή. 
• Η δράση -και μόνο η δράση- μπορεί να φέρει την αλλαγή. 
• Αν αλλάξουμε τον εαυτό μας, θα αλλάξουμε και τον κόσμο. 
• Πάρε την κατάσταση στα χέρια σου. 

Τα πράγματα δεν πηγαίνουν έτσι όπως τα είχαμε σχεδιάσει. Το σύστημα καρκινοβατεί. Υποτίθεται ότι θα έφερνε ισορροπία και ευμάρεια. Κι αντί γι’ αυτό, αποδεικνύεται ότι είναι ικανό να καταστρέψει τα πάντα. Δεν μπορούμε πλέον να επιτρέψουμε στους αριβίστες πολιτικούς να ανταλλάσσουν τρισεκατομμύρια με απίστευτη ταχύτητα, ενώ τράπεζες και ολόκληρες χώρες καταρρέουν σχεδόν χωρίς προειδοποίηση.

γόμορρα

Αυτό το εκπληκτικό, συνταρακτικό ταξίδι στον επιχειρηματικό και εγκληματικό κόσμο της Καμόρα αρχίζει και τελειώνει επί τα ίχνη των εμπορευμάτων, του κύκλου ζωής τους. Από τη μια, τα ολοκαίνουρια, «φρέσκα» εμπορεύματα, που με τις πιο διαφορετικές μορφές –πλαστικά αντικείμενα, σινιέ ρούχα, βιντεοπαιχνίδια, ρολόγια– φτάνουν στο λιμάνι της Νάπολης και, προκειμένου να ταξινομηθούν πρώτα σε στοκ κι έπειτα να κρυφτούν, αναποδογυρίζονται από τα γιγαντιαία κοντέινερ για να κατακλύσουν κτίρια σκοπίμως αδειασμένα από τα πάντα, κτίρια που θυμίζουν ξεκοιλιασμένα πλάσματα, δίχως εντόσθια. Και από την άλλη, τα νεκρά πλέον εμπορεύματα που, απ’ όλη την Ιταλία και την Κεντρική Ευρώπη, με τη μορφή χημικής σκωρίας, τοξικών ιζημάτων, λάσπης αλλά και ανθρώπινων σκελετών, χύνονται αυθαίρετα στις εξοχές της Καμπανίας, όπου μεταξύ άλλων δηλητηριάζουν τα ίδια εκείνα αφεντικά που χτίζουν στα εδάφη αυτά τις γελοίες, πολυτελείς κατοικίες τους –ρωσικές ντάτσες, χολιγουντιανές βίλες, καθεδρικούς από τσιμέντο και πολύτιμα μάρμαρα–, οι οποίες δε χρησιμεύουν μόνο για να επιβεβαιώσουν την απόκτηση εξουσίας, αλλά μαρτυρούν και παράλογες ουτοπίες, μεσσιανικές παρορμήσεις, ζοφερές χιλιαστικές δοξασίες.