Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης (1918-1933) ήταν το πρώτο δημοκρατικό πολίτευμα στην ιστορία της Γερμανίας. Γεννήθηκε από την ήττα της αυτοκρατορικής Γερμανίας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και πέθανε με την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία.
Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης αποτέλεσε έργο των μετριοπαθών πολιτικών δυνάμεων της Γερμανίας (Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, Κόμμα του Κέντρου, Φιλελεύθεροι). Αντιμετώπισε την κρυφή ή απροκάλυπτη εχθρότητα των άκρων (Ναζί, Συντηρητικοί Εθνικιστές, Κομμουνιστές). Κλήθηκε να διαχειριστεί μια πρωτοφανή οικονομική κρίση υπό έναν ασφυκτικό διεθνή έλεγχο. Προσέφερε γόνιμο έδαφος για την ανάπτυξη και την άνθηση της καλλιτεχνικής πρωτοπορίας.
Το ερώτημα παραμένει: Η πτώση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης και η άνοδος του ναζισμού ήταν αναπόφευκτη;
Ο H. A. Winkler καταγράφει με επιστημονική ακρίβεια την ιστορική πορεία της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, και η νηφάλια αφήγησή του μάς επιτρέπει να παρατηρήσουμε τις προφανείς και επικίνδυνες αναλογίες με το σήμερα.
Εκδόσεις Πόλις
«Η Ιστορία δεν επαναλαμβάνεται. Η διάλυση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης ήταν μια κοσμοϊστορική καταστροφή και οι λόγοι γι' αυτό βρίσκονται πολύ πίσω στην ιστορία της Γερμανίας. Μία από τις κύριες αιτίες ήταν το ασύμπτωτο της γερμανικής διαδικασίας εκσυγχρονισμού στον 19ο αιώνα. Η Γερμανία κατάφερε να κατακτήσει σχετικά νωρίς μαζί με την ίδρυση του γερμανικού κράτους-έθνους, το 1871, σύμφωνα με τα πρότυπα της εποχής, το δικαίωμα ψήφου με καθολική ψηφοφορία για τους άνδρες, αλλά έγινε κοινοβουλευτική δημοκρατία πολύ αργά, στη σκιά της στρατιωτικής ήττας στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, τον Οκτώβριο του 1918. Η χρονική σύμπτωση της ήττας και της δημοκρατίας ήταν ένα από τα πιο σοβαρά ψυχολογικά φορτία για την Πρώτη Γερμανική Δημοκρατία. Η δυτική δημοκρατία θεωρήθηκε ευρέως στη γερμανική κοινωνία το πολίτευμα των νικητών και κατά συνέπεια "μη γερμανικό" - ένα από τα συνθήματα με τα οποία ο Χίτλερ ήταν σε θέση να προωθήσει τη δική του άποψη για το "κράτος του ηγέτη"».
«Τα απολυταρχικά καθεστώτα (κομμουνιστικά και φασιστικά), ως αντιπροτάσεις στη δυτική δημοκρατία, έχουν καταρριφθεί και απαξιωθεί από την Ιστορία. Δεν υπάρχει πλέον μια ευρεία μαζική υποστήριξη προς αυτά όπως υπήρξε στην περίοδο του Μεσοπολέμου. Αλλά στην Ευρώπη σήμερα υπάρχει η παρουσία λαϊκιστικών δυνάμεων διαφορετικών αποχρώσεων, που μπορούν να φέρουν τη δημοκρατία σε κίνδυνο αν τα δημοκρατικά κόμματα προσαρμοστούν σε αυτές τις τάσεις και δεν τις αντιμετωπίσουν αποφασιστικά και επιθετικά, ενδεχομένως και με τον κίνδυνο να χάσουν προσωρινά σε δημοτικότητα».
Απόσπασματα από τη συνέντευξη του Χάινριχ Α. Βίνκλερ στον Γιάννη Μπασκόζο
Ο Χάινριχ Α. Βίνκλερ γεννήθηκε το 1938 στο Κένιξμπεργκ. Σπούδασε ιστορία, πολιτικές επιστήμες και φιλοσοφία στα Πανεπιστήμια του Μύνστερ, της Χαϊδελβέργης και του Τύμπινγκεν, όπου και ανακηρύχθηκε διδάκτωρ. Το 1970 εξελέγη καθηγητής στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου. Το 1972 εξελέγη καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ. Το 1991 εξελέγη καθηγητής σύγχρονης ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Χούμπολντ του Βερολίνου, όπου σήμερα είναι ομότιμος καθηγητής. Μέλος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, ήταν ένας από τους κυριότερους, μαζί με τους Rudolf Augstein και Jurgen Habermas, πολέμιους της σχολής του αναθεωρητισμού του Ernst Nolte. Μέλος του Ιδρύματος Βίλυ Μπραντ, επιμελήθηκε την έκδοση των ομιλιών και επιστολών του Βίλυ Μπραντ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου